Hoa bưởi được bán ở chợ, khách hàng thích thú với mùi hương quyến rũ của nó.

Ngày nay, ngoài những cây bưởi ta, người trồng bưởi đã lai tạo được nhiều giống bưởi “lùn” dễ chăm sóc, thu hái cho quả ngon như: Bưởi da xanh, Soi Hà, diễn. Ở Tuyên Quang, mấy năm gần đây phong trào trồng bưởi phát triển. Bưởi được trồng quanh nhà, bưởi trồng ra soi bãi, vườn tạp, bưởi trồng trên đồi. Đã có hàng nghìn ha bưởi được trồng, cho thu nhập kinh tế cao. Một số vùng chuyên canh bưởi như: Xã Phúc Ninh, Xuân Vân, Tứ Quận, Thắng Quân (Yên Sơn)…

Vào mùa này đi đâu trong xã Phúc Ninh (Yên Sơn) cũng thấy mùi hoa bưởi thơm ngào ngạt. Từng đàn ong nuôi, ong rừng bay về lấy nhụy, thụ phấn cho cây. Không chỉ có hương thơm quyến rũ, màu trắng tinh khôi của hoa bưởi đã khiến biết bao họa sỹ, nhiếp ảnh, nhà văn, nhà thơ, nhạc sỹ rung động, thổn thức. Cái đẹp giản dị, thanh tao, đồng nội khiến hoa bưởi luôn đi vào lòng người. Ông Nguyễn Văn Giàu, người có 16 ha bưởi ở xã Phúc Ninh cho biết, gia đình ông đang sống giữa một rừng hoa. Thích hương thơm của hoa bưởi, ông mua chè ngon về ướp. Có bạn bè đến chơi ông lại pha ấm chè hoa bưởi, ai cũng tấm tắc khen ngon. Ngoài chè sen, chè nhài, chè bưởi cho hương vị thật đặc biệt.

Hoa bưởi còn được người ta cắt đi chợ bán. Có lọ hoa bưởi cúng rằm, mồng một thì hương thơm khắp nhà. Đến mùa hoa bưởi chị Nguyễn Thị Vinh, phường Tân Quang (TP Tuyên Quang) thường mua về làm bánh trôi. Chị Vinh chia sẻ, hoa bưởi còn làm được nhiều món bánh, chè sen hoa bưởi. Hay người ta dùng để ướp bột sắn dây, hấp mía để ăn. Đối với người mệt mỏi, ốm, dân gian hay lấy hoa bưởi và các loại lá khác để xông hơi. Bởi hoa bưởi chứa tinh dầu, có tác dụng tích cực với hệ hô hấp, mùi hương bưởi giúp giải cảm, thư giãn, giảm stress, giúp tỉnh táo, minh mẫn. Còn chị em phụ nữ thường lấy hoa bưởi đun nước gội sạch đầu, mượt tóc, hương thơm quyến rũ. Hoa bưởi còn là một vị thuốc trong đông y chữa tiêu đờm, thông đại tiện, đau dạ dày, trệ khí huyết, cảm lạnh…

Chè ướp hoa bưởi.

Cây bưởi đầu năm ra hoa rất nhiều, nhưng chỉ có một số hoa được thụ phấn đậu quả. Còn các hoa khác đều rụng kín cả gốc. Một số người tìm cách thu gom, chưng cất lấy tinh dầu. Tinh dầu hoa bưởi rất thơm, được dùng trong làm đẹp, nước hoa, mỹ phẩm. Chị Hà Thị Duyên, xã Xuân Vân (Yên Sơn) chia sẻ, gia đình có vườn bưởi hơn 1 ha. Vào mùa, có ngày thu mấy thúng hoa bưởi rụng. Có chị bạn hướng dẫn cách chưng cất tinh dầu hoa bưởi, chị làm thử, bước đầu thu được kết quả tốt. Hiện nay có nhiều lái buôn đi vào vùng bưởi mua hoa rụng về bán cho cơ sở chưng cất tinh dầu. Tinh dầu bưởi có màu vàng, tính thanh, mát, thơm đặc trưng, 100 ml giá 400 - 500 nghìn đồng. Tinh dầu hoa bưởi có thể dùng trực tiếp để xịt phòng, nhỏ vào nước tắm, cho vào đèn xông tinh dầu, làm mượt tóc, thơm quần áo, để trên xe ô tô, dầu mát xoa...

Vẻ đẹp và hương thơm tao nhã của hoa bưởi ai cũng biết. Với tiềm năng là vùng chuyên canh bưởi ăn quả lớn, Tuyên Quang cũng là địa phương có nguồn nguyên liệu hoa bưởi dồi dào. Đây chính là cơ sở để các hộ gia đình, đơn vị sản xuất, doanh nghiệp áp dụng công nghệ chưng cất tinh dầu hoa bưởi, mở ra hướng đi mới trong phát triển kinh tế trên địa bàn.