Đông đảo người dân đến cổ vũ cho các vận động viên thi đấu môn vật tại Lễ hội đình Thọ Vực. Ảnh: Huy Hoàng

Chứng kiến tận mắt hội vật đình Thọ Vực mới cảm nhận được sự sôi động, sức nóng trên sới lẫn xung quanh sới reo hò, cổ vũ khiến không khí thi đấu hết sức sôi nổi, rộn rã. Tiếng trống nổi lên, khán giả ngồi chật cứng xung quanh các khán giả cổ vũ. Do là giải mở nên tất cả những ai muốn thử tài đều được Ban tổ chức chấp nhận. Luật chơi khá đơn giản, các đô vật sẽ phải thực hiện các bước như: Se đài, chào đài, vật lèo, nếu vật lèo thắng thì sẽ đủ điều kiện được quyền đấu những vòng sau. Việc xác định thắng, thua hầu như chỉ căn cứ vào chuyện đô vật có “túc ly địa” (hai chân nhấc khỏi mặt đất) hay “lấm lưng trắng bụng” (lưng chạm đất, bụng ngửa lên trời). 

Sới vật truyền thống tại Lễ hội đình Thọ Vực là một sân chơi đầu xuân ý nghĩa, độc đáo thu hút đông đảo nhân dân địa phương và du khách tham gia, theo dõi mỗi độ xuân về. Vừa hoàn thành một trận đấu, đô vật Phạm Việt Hưng, xã Đông Thọ (Sơn Dương) chia sẻ: “Từ khi 10 tuổi, tôi đã được các ông, các bác là những đô vật giỏi của xã truyền dạy các kỹ thuật của môn vật. Đến nay, tôi đã nắm được các kỹ thuật cơ bản của môn đấu vật. Học môn đấu vật tôi thấy rất vui vì môn thể thao cổ truyền này giúp tôi rèn luyện sức khỏe, lòng dũng cảm, sự tự tin, mưu trí và tinh thần thượng võ”. 

Những năm gần đây, hội vật xã Hồng Lạc đã nhận được sự quan tâm, đồng hành của đội tuyển vật của tỉnh. Ông Trần Văn Thắng, Huấn luyện viên môn Vật, Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu Thể dục thể thao tỉnh cho biết: Nhiều thế hệ vận động viên của đội tuyển vật xứ Tuyên đã được phát hiện và đào tạo từ sới vật này. Hằng năm, vào ngày mùng 7, mùng 8 Tết, các thành viên ban huấn luyện của trung tâm về đây, phối hợp cùng với địa phương tổ chức hội vật với vai trò là trọng tài, thành viên ban tổ chức. Đây cũng là dịp rất tốt để phát hiện các vận động viên có năng khiếu, tài năng, bổ sung cho đội tuyển vật của tỉnh, qua đó tiếp tục thế mạnh và vị thế nằm trong tốp đầu quốc gia.

Đấu vật dân tộc tại Lễ hội đình Thọ Vực, xã Hồng Lạc (Sơn Dương). Ảnh: Mạnh tùng

Đô vật Phạm Thành Duy, đến từ Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu thể dục thể thao tỉnh đã vượt qua nhiều đối thủ nặng ký để đoạt giải Nhất hạng cân dưới 61kg cho biết, được khán giả cổ vũ nhiệt tình nên các vận động viên thi đấu vật rất sôi nổi, cảm giác như được trở về với những sới vật cổ với tinh thần thượng võ của dân tộc. Còn đô vật Nguyễn Văn Tần, đến từ xã Phúc Thịnh  (Chiêm Hóa) chia sẻ, tham gia đấu vật tại lễ hội không chỉ giúp anh được nâng cao trình độ mà còn hiểu thêm về nhiều nét văn hóa truyền thống của dân tộc. 

Tham gia giải đấu vật có cả đô vật không chuyên nhưng đã nỗ lực đoạt được giải cao khi tham gia thi đấu. Tiêu biểu là đô vật Nguyễn Khánh Duy, xã Đại Phú. Duy cho biết, em yêu thích môn đấu vật từ nhỏ. Năm nào em cũng đăng ký tham gia đấu vật tại Lễ hội đình Thọ Vực. Sau mỗi lần thi đấu về nhà, em và nhiều trai làng trong thôn chăm chỉ luyện tập để đoạt giải cao tại lễ hội năm sau. 

Theo các cụ cao niên ở xã Hồng Lạc thì đến nay không ai còn nhớ sới vật có từ bao giờ, chỉ biết rằng từ rất lâu rồi lớp lớp trai làng lớn lên đều biết vật. Nhiều người vật giỏi trở thành vận động viên chuyên nghiệp thi đấu ở tỉnh, Trung ương đem về các giải cao. Chính vì thế nói đây là sới vật cổ cũng chẳng sai và ai cũng hiểu nó cần được giữ gìn và duy trì để tạo nên một sân chơi thể thao lành mạnh, góp phần thúc đẩy môn thể thao dân tộc này phát triển.

Đồng chí Vũ Văn Quyết, Phó Chủ tịch UBND xã Hồng Lạc cho biết, thi đấu vật là môn thể thao không thể thiếu trong các dịp lễ tết tại địa phương. Từ đó cổ vũ phong trào rèn luyện thể dục thể thao để có sức khỏe tốt phục vụ lao động sản xuất. Trong thời gian tới, cùng với việc mở rộng, phát triển Lễ hội đình Thọ Vực thì xã khuyến khích người dân tham gia thi đấu các môn thể thao dân tộc, trong đó có môn vật nhằm bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.