Đây là trận quyết chiến chiến lược lịch sử, đặt dấu chấm hết cho cuộc chiến tranh xâm lược của thực dân Pháp đã kéo dài gần một thế kỷ.

Nhớ một lần được trở về với Điện Biên, mảnh đất năm xưa đã chứng kiến cuộc chiến “Lừng lẫy năm châu, chấn động địa cầu”, chúng tôi thực sự không khỏi bồi hồi, xúc động. Đồi A1 hôm nay đã mang một màu xanh tươi mới, nhưng còn đó vẫn là những dấu tích chiến tranh không thể nào quên với những hố bom, giao thông hào đã vùi lấp bao chiến sỹ. Lặng người khi nghe hướng dẫn viên thuyết minh: “Chiến dịch Điện Biên Phủ lịch sử được chia làm ba đợt tấn công và một trong những trận đánh tốn nhiều công sức là trận chiến trên đồi A1. Do cuộc chiến kéo dài, nhiều chiến sỹ bị thương vong nhưng họ quyết không lùi bước. Hỏa lực địch chia cắt quân ta làm nhiều bộ phận, gây cho ta tổn thất. Nhưng cuối cùng, chúng ta đã chiến thắng oanh liệt”. Ngay dưới chân nơi chúng tôi đứng là máu xương của biết bao chiến sỹ ngã xuống hòa cùng với đất. Không ai bảo ai, tất cả đều bước đi thật khẽ, thật khẽ...

Đoàn kết, quyết tâm, vượt qua mọi khó khăn gian khổ để đánh thắng giặc, đó là sức mạnh, là vũ khí tiềm tàng, vô địch của quân dân ta: “Năm mươi sáu ngày đêm, khoét núi, ngủ hầm, mưa dầm, cơm vắt/Máu trộn bùn non/Gan không núng/Chí không mòn!”. Làm nên chiến thắng vĩ đại Điện Biên Phủ là sự hy sinh quên mình của các chiến sỹ trực tiếp chiến đấu trên các chiến hào. Đó là anh Bế Văn Đàn lấy vai làm giá súng, là anh Tô Vĩnh Diện dùng thân chèn pháo, là anh Phan Đình Giót lấy thân mình lấp lỗ châu mai...

Còn cả những tấm gương bộ đội, dân công phục vụ chiến dịch, góp phần làm nên chiến thắng ấy. Hình ảnh chiếc xe đạp thô sơ chở lương thực, thực phẩm, đạn dược lên tiền tuyến đã trở thành huyền thoại như mốc son chói lọi của lịch sử Việt Nam: “Dốc Pha Đin chị gánh anh thồ/Đèo Lũng Lô anh hò, chị hát/Dù bom đạn xương tan, thịt nát/Không sờn lòng, không tiếc tuổi xanh”.

Nghĩa trang liệt sỹ Điện Biên - nơi các chiến sỹ ở các tỉnh, thành khác nhau đã nằm xuống, để lại tuổi thanh xuân của mình cho đất nước, dân tộc. Thắp nén hương thơm trên các phần mộ, chúng tôi thầm cảm phục, biết ơn vô bờ trước tinh thần chiến đấu, hy sinh của những người lính từng tham gia chiến dịch Điện Biên Phủ năm xưa. Tất cả mãi xứng đáng được vinh danh, được tặng vòng nguyệt quế chiến công. Thế hệ hôm nay và mai sau mãi khắc ghi những cống hiến, hy sinh anh dũng của các chiến sỹ.