Hành trình tự chữa lành cảm xúc

- Tôi ổn - Bạn ổn là cuốn sách của bác sĩ tâm thần Thomas Harris được xuất bản lần đầu năm 1969 và đã được dịch ra 20 thứ tiếng với 15 triệu bản in, đạt vị trí số 1 trong danh sách New York Times trong nhiều năm liền. Cuốn sách được Nhà Xuất bản Dân trí giới thiệu đến độc giả Việt Nam năm 2022.

Tôi ổn - Bạn ổn dựa trên Phân tích Tương giao, một trường phái tâm lý trị liệu mà Thomas Harris là một trong những thành viên chủ chốt. Học thuyết này cho rằng bên trong mỗi chúng ta có sự hiện diện của ba trạng thái cái tôi hay còn được xem là ba “nhân cách” khác nhau.

Nhân cách đầu tiên của một người - Cái Tôi Trẻ Em - chính là “đứa trẻ giống như chính họ vào lúc lên ba”. Nói nôm na, khi nhân cách này nắm quyền chỉ huy, người ta cư xử như bị “phát lại” những cảm xúc mà họ từng cảm nhận khi còn bé. Hiển nhiên, vì trong những năm tháng đầu đời, mọi đứa trẻ đều cảm thấy yếu đuối, dưới trướng người khác, nên phần nhiều dữ liệu trong Cái Tôi Trẻ Em là sự dễ tổn thương, tự ti, sợ hãi - cảm nhận rằng “tôi không ổn”.

Phần nhân cách thứ hai, Cái Tôi Cha Mẹ, là tập hợp các ấn tượng của đứa bé về cha mẹ, người chăm sóc, giám hộ - những người lớn và có uy quyền trong gia đình. Riêng phần nhân cách thứ ba, Cái Tôi Người Lớn, được hình thành trong quá trình khám phá thế giới, kiểm chứng thông tin và tích lũy kinh nghiệm.

“Từ khi còn rất nhỏ, mọi đứa trẻ đã kết luận rằng “Mình không ổn”. Nó cũng đưa ra một kết luận về cha mẹ mình: “Cha, mẹ thì ổn”. Đây là điều đầu tiên nó khám phá được trong cuộc khảo nghiệm suốt đời nhằm tìm ra ý nghĩa về chính nó và về thế giới mà nó đang sống”.

Tôi ổn - Bạn ổn còn chứa đựng những thí nghiệm, nghiên cứu, quan điểm của các nhà phân tâm học, nhà trị liệu tâm lý và bác sĩ lỗi lạc, cùng nhiều câu chuyện thực tế từ những bệnh nhân mà Harris từng điều trị. Dù vậy, tác giả sử dụng những ngôn từ đơn giản nên tác phẩm rất dễ đọc và dễ hiểu với độc giả đại chúng.

Tờ Los Angeles Times đã nhận xét về Tôi ổn - Bạn ổn: “Cuốn sách phi thường! Harris đã giúp hàng triệu người tìm thấy tự do để thay đổi, để giải phóng Cái Tôi Người Lớn hiệu quả của họ và có được sự thân mật đầy niềm vui với những người khác”.

Với nhiều người, đọc Tôi ổn - Bạn ổn cũng giống như một quá trình tự soi chiếu. Và từ đó, cùng với những hướng dẫn cặn kẽ nhất của Harris, nhiều hành trình tự chữa lành có thể bắt đầu...

Hải Lâm

Tin cùng chuyên mục