An cư để lạc nghiệp

Cựu chiến binh Chu Văn Năm, thôn Đồng Cướm, xã Trung Sơn (Yên Sơn) thương binh hạng 4/4, nhiễm chất độc hóa học, mấy năm nay thời gian ở viện nhiều hơn ở nhà. Vết thương cũ tái phát, cộng với bệnh tuổi già, đôi chân ông mùa nào cũng đau nhức, việc đi lại cũng rất hạn chế. Điều ông đau đáu nhất, là khi còn sức khỏe, chỉ biết cố gắng lao động, nuôi đàn con nhỏ. Ngôi nhà gỗ dựng đã lâu, phần mái đã hỏng, mỗi khi mưa gió, che góc này lại dột góc kia, ông bà, con cháu co lại một góc, vừa tránh mưa, vừa ngủ.

Bà Lý Thị Huệ, vợ ông Năm bảo, vừa rồi xã rà soát, gia đình ông bà may mắn là 1 trong 5 hộ gia đình chính sách được hỗ trợ tiền làm mới, sửa chữa, bà thấy may mắn lắm, vui lắm. Ngày khởi công ông bà đưa nhau ra bệnh viện, thời gian thi công, ông cũng chủ yếu ở bệnh viện, giờ ngôi nhà sắp hoàn thành rồi, ông vừa mới được xuất viện về nhà.

Ngôi nhà cũ được vợ chồng người con trai quyết định làm mới. Phần tầng dưới để ở, tầng trên để sau khi hoàn thành làm nơi bán hàng tạp hóa. Không đi lại giám sát được, cũng chưa lên được tầng trên để ngắm, nhưng ánh mắt người thương binh Chu Văn Năm ánh lên niềm vui. Ông bảo, giấc mơ để vợ con được sống trong ngôi nhà mới khang trang đã được Đảng, Nhà nước cùng thực hiện, ông không còn gì phải tiếc nuối nữa. An cư sẽ lạc nghiệp.

Niềm vui của Cựu chiến binh Nguyễn Văn Thoại, thôn Nà Ho, xã Trung Sơn (Yên Sơn) bên ngôi nhà mới khang trang.

Cũng như ông Năm, thương binh hạng 4/4 Nguyễn Văn Thoại, thôn Nà Ho, xã Trung Sơn tính nhanh, một năm có 12 tháng thì thời gian ông nằm viện mất 7-8 tháng. Mấy năm nay, căn bệnh Parkinson khiến việc vận động của ông ngày càng chậm chạp. Thương vợ chồng anh chị, ngôi nhà cấp bốn được người em trai đứng ra gom tiền anh em họ mạc xây dựng cách đây vài năm đã giúp vợ chồng ông bà phần nào vơi đi nỗi lo nhà ở tạm, nhà dột nát. Năm nay được hỗ trợ 40 triệu đồng sửa chữa nhà ở, vợ chồng ông làm trần chống nóng, lát gạch hoa, ngôi nhà khang trang và sáng sủa hơn hẳn. Ông Thoại cười móm mém, gần tuổi 80 cũng được ở nhà “3 cứng” như này thì còn gì bằng...

Năm 2022, Yên Sơn có 12 hộ gia đình chính sách, người có công được hỗ trợ làm mới, sửa chữa nhà ở. Trong đó, riêng xã Trung Sơn được 5 hộ, Trung Trực 2 hộ, còn lại các xã Quý Quân, Đạo Viện, Thái Bình, Kiến Thiết, Chiêu Yên mỗi xã 1 hộ.

Từ năm 2010 đến nay, thông qua các nguồn vốn hỗ trợ, các chương trình chính sách như, nguồn kinh phí của trung ương, của tỉnh, thành phố, các xã, phường và các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp, thành phố Tuyên Quang đã thực hiện hỗ trợ làm mới và sửa chữa nhà ở cho 428 hộ gia đình người có công, số tiền 10,892 tỷ đồng. Trong đó, làm mới 134 nhà, sửa chữa 294 nhà. 

Xã Lưỡng Vượng có 108 hộ chính sách, người có công với cách mạng, là xã có số gia đình chính sách, người có công được hỗ trợ làm mới và sửa chữa nhà nhiều nhất của thành phố Tuyên Quang trong 5 năm  qua với 61 hộ, tổng kinh phí hỗ trợ 1,48 tỷ đồng. Theo lãnh đạo UBND xã, bên cạnh việc thực hiện tốt công tác rà soát đối tượng, xã còn đặc biệt quan tâm chất lượng xây dựng nhà, chủ động tháo gỡ khó khăn thuộc thẩm quyền của địa phương trong quá trình triển khai xây dựng, tuyên truyền về chính sách hỗ trợ. Hiện toàn xã còn 11 hộ chính sách, người có công có nhu cầu xây mới và sửa chữa nhà ở cần được Nhà nước hỗ trợ kinh phí. Xã đã chỉ đạo cán bộ công chức văn hóa - xã hội lập danh sách và đang hướng dẫn các hộ làm hồ sơ đề nghị hỗ trợ kinh phí để trình cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Bà Nguyễn Thị Tâm, vợ liệt sỹ Hoàng Văn Nậu ở thôn 5, xã Lưỡng Vượng phấn khởi cho biết, chồng bà là thương binh hạng 1/4, đa chấn thương ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe. Năm 2008 ông mất, bà sống một mình trong căn nhà cấp 4, mái ngói lụp xụp. Mỗi khi mưa to, bà phải bê chậu chạy khắp nhà để hứng. Năm 2017, bà có nhu cầu sửa lại căn nhà để tuổi già bớt khó khăn đã được Nhà nước hỗ trợ 40 triệu đồng. Nay được sống trong căn nhà xây mái bằng vững chãi, ước mong bao lâu giờ thành hiện thực. Tiếc ông không còn để cùng chung niềm vui, nhưng bà thấy yên tâm vì đã an cư.

Ưu tiên trường hợp cấp thiết

Chủ tịch UBND xã Trung Sơn Nguyễn Văn Dần cho biết, trên địa bàn xã hiện có 32 gia đình chính sách, người có công. Qua rà soát, phần lớn các hộ gia đình đều có hoàn cảnh khó khăn do tuổi cao, sức yếu, do vết thương chiến tranh mất khả năng lao động... Ngoài hỗ trợ về sinh kế làm ăn, ưu tiên vay vốn phát triển kinh tế, thì việc quan tâm về nhà ở là rất cần thiết. Mục tiêu của Trung Sơn là sẽ ưu tiên những gia đình trực tiếp tham gia kháng chiến được hỗ trợ làm mới, sửa chữa nhà ở trước.

Chăm lo tốt hơn đối với các gia đình chính sách và những người có công với cách mạng, đảm bảo tất cả các gia đình chính sách đều có cuộc sống bằng hoặc khá hơn mức sống trung bình so với nhân dân địa phương trên cơ sở kết hợp 3 nguồn lực: Nhà nước, cộng đồng và cá nhân đối tượng chính sách tự vươn lên là mục tiêu được Đảng, Nhà nước và tỉnh ta hướng đến. Thực hiện mục tiêu này, những năm qua, tỉnh đã đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước về ưu đãi người có công để các tầng lớp nhân dân hiểu rõ hơn và tích cực tham gia phong trào “Đền ơn đáp nghĩa”.

Hội CCB tỉnh tổ chức khánh thành nhà “Nghĩa tình cựu chiến binh” cho hội viên CCB Quản Trọng Tần, thôn Bãi Sặc, xã Quyết Thắng (Sơn Dương).

Đồng chí Nguyễn Anh Công, Trưởng phòng Người có công, Sở Lao động - Thương binh và xã hội tỉnh cho biết,  số lượng người có công cần xây dựng mới, sửa lại nhà cửa trên địa bàn tỉnh hiện còn tương đối nhiều. Từ năm 2017 đến nửa năm 2022, toàn tỉnh đã làm mới, sửa chữa được 684 nhà, trong đó làm mới 276 nhà, sửa chữa 411 nhà.

Đồng thời, Tuyên Quang tập trung huy động các nguồn lực từ xã hội hóa và Quỹ Đền ơn đáp nghĩa các cấp hỗ trợ làm mới và sửa chữa nhà ở cho người có công. Chỉ tính riêng năm 2021, thực hiện chương trình đột phá, 139 nhà ở cho người có công với cách mạng với số tiền 4,2 tỷ đồng. Trong đó nhiều đơn vị, doanh nghiệp đăng ký hỗ trợ với số tiền lớn như Công ty TNHH Gang thép Tuyên Quang hỗ trợ 100 triệu đồng, Công ty TNHH Hiệp Phú hỗ trợ 40 triệu đồng, Sở Tài chính hỗ trợ 50 triệu đồng, Sở Công Thương hỗ trợ 40 triệu đồng, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội 40 triệu đồng... Đến nay, không có gia đình thương binh liệt sỹ, người có công ở trong nhà tranh vách đất.

Năm 2022, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ tỉnh và Sở Lao động - Thương binh và Xã hội ký chương trình phối hợp thực hiện hỗ trợ làm mới và sửa chữa nhà ở cho 57 nhà, trong đó làm mới 27 nhà, sửa chữa 30 nhà có thành viên là người có công với cách mạng.

Anh Phạm Nhật Tân, Giám đốc Công ty TNHH Đầu tư và Thương mại Nhật Tân (TP Tuyên Quang) cho rằng, anh và đội ngũ doanh nhân được kinh doanh trong môi trường hòa bình, ổn định như ngày hôm nay là nhờ công lao to lớn của các Anh hùng liệt sỹ, gia đình chính sách. Vậy nên, hàng năm anh tích cực đóng góp Quỹ đền ơn đáp nghĩa, thăm hỏi, tặng quà, hỗ trợ gia đình chính sách làm nhà ở hàng trăm triệu đồng. Anh luôn cố gắng đẩy mạnh sản xuất kinh doanh để đóng góp thật nhiều cho hoạt động đền ơn đáp nghĩa, chăm lo cuộc sống gia đình chính sách ngày càng tốt hơn.

Về việc tiếp tục thực hiện chính sách hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng, ngày 9-12-2020, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, có hiệu lực thi hành từ ngày 1-7-2021. Hiện nay, Chính phủ đang xây dựng Nghị định quy định chi tiết Pháp lệnh Ưu đãi người có công với cách mạng, trong đó có quy định về chính sách hỗ trợ cải thiện nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ để thực hiện trong giai đoạn tiếp theo.

Ngay sau đó, Bộ Xây dựng cũng đã có Văn bản số 420/BXD-QLN gửi UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương về việc hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ. Theo đó, Bộ Xây dựng đề nghị các địa phương cung cấp số liệu các hộ gia đình cần hỗ trợ cải thiện nhà ở; đề xuất mức hỗ trợ bằng tiền đối với trường hợp xây mới nhà ở và trường hợp sửa chữa, cải tạo nhà ở...  Từ số liệu và đề xuất của Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương để xây dựng, sẽ trình Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách hỗ trợ về nhà ở cho người có công với cách mạng và thân nhân liệt sỹ giai đoạn 2021-2025. Điều này đã thể hiện, Đảng, Nhà nước và địa phương luôn tri ân người có công, thân nhân người có công với cách mạng.

Mới đây nhất, Ban vận động Quỹ Vì người nghèo, Ủy ban MTTQ tỉnh đã quyết định hỗ trợ kinh phí cho 70 hộ xây dựng nhà ở mới từ Quỹ Vì người nghèo tại các huyện Sơn Dương, Yên Sơn, Chiêm Hóa, Na Hang, trong đó có 21 hộ gia đình người có công.

Chiến tranh đã lùi xa, nhưng hình ảnh những người lính sẵn sàng lên đường khi Tổ quốc cần mãi mãi là niềm tự hào của mỗi người con đất Việt. Có những người may mắn trở về, dù để lại một phần thân thể nơi chiến trường, có những người vĩnh viễn nằm xuống nơi chiến trường khói lửa. Và những thế hệ sau được hưởng hòa bình từ những cuộc ra đi ấy, đã và đang nỗ lực bù đắp để những gia đình người có công, thân nhân người có công được hưởng những gì xứng đáng nhất.

Đồng chí Phạm Thái Sơn,
Tỉnh ủy viên, Giám đốc Sở Lao động - Thương Binh và Xã hội

Chương trình làm nhà cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng được tỉnh ta nỗ lực thực hiện trong nhiều năm qua và đã đạt được những kết quả quan trọng. Từ nhiều nguồn vốn khác nhau, đặc biệt là huy động xã hội hóa, sự đóng góp của cộng đồng doanh nghiệp, người dân, nhiều ngôi nhà tình nghĩa đã được xây dựng, giúp gia đình chính sách ổn định cuộc sống. Từ năm 2015 đến hết năm 2021, từ nguồn xã hội hóa, tỉnh ta đã có trên 1.600 hộ gia đình chính sách, người có công được hỗ trợ kinh phí sửa chữa và làm mới nhà ở.

Thời gian tới, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội tiếp tục triển khai xác nhận hồ sơ, cùng với đó tiến hành rà soát, hỗ trợ sửa chữa nhà bị hư hỏng, xuống cấp cho gia đình chính sách, hộ người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh. Qua đó nỗ lực cùng hệ thống chính trị thực hiện hiệu quả công tác đền ơn, đáp nghĩa, chăm lo gia đình chính sách, người có công ngày càng có cuộc sống tốt đẹp hơn.

Đồng chí Lê Quang Toàn,
Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Sơn

Trên địa bàn huyện Yên Sơn hiện có trên 4 nghìn đối tượng chính sách, người có công với cách mạng. Trong những năm qua, huyện đã tích cực đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động hỗ trợ làm nhà ở cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng. Từ năm 2017-2022, toàn huyện đã huy động xã hội hóa và từ Quỹ Đền ơn đáp nghĩa hỗ trợ làm mới và sửa chữa 243 nhà ở cho gia đình chính sách, người có công với cách mạng với tổng số tiền trên 5,4 tỷ đồng. Cùng với đó, các hoạt động đền ơn đáp nghĩa, tri ân các gia đình chính sách, thương bệnh binh được tổ chức bằng nhiều việc làm cụ thể, thiết thực, góp phần tô thắm truyền thống "Uống nước nhớ nguồn" của dân tộc.

Ông Nông Công Chính,
 thôn Nà Thôm, xã Thanh Tương (Na Hang)

Tôi là thương binh hạng 4/4. Năm 1980, sau khi trở về địa phương, tôi được chính quyền xã tạo điều kiện tiếp cận các chính sách cho người có công, được hỗ trợ làm nhà tình nghĩa, được lồng ghép các chương trình giảm nghèo, vay vốn phát triển kinh tế. Với tinh thần người lính Cụ Hồ không cam chịu đói nghèo nên tôi càng quyết tâm để vươn lên phát triển kinh tế bằng trồng rừng, làm mô hình kinh tế VAC, kinh tế dần ổn định và khấm khá lên. Tôi luôn có ý thức giúp đỡ các hội viên cựu chiến binh về khoa học kỹ thuật để nâng cao năng suất lao động, cùng nhau vươn lên xây đắp cuộc sống ấm no.

Ông Nguyễn Ngọc Phẩm,
Giám đốc Công ty cổ phần Đường bộ 232

Thời gian qua, công ty đã ủng hộ trên 200 triệu đồng để làm nhà ở cho gia đình chính sách, người có công có hoàn cảnh khó khăn trên địa bàn tỉnh. Riêng năm 2021, công ty phối hợp với địa phương xây mới 2 nhà tình nghĩa cho 2 gia đình chính sách, người có công ở huyện Chiêm Hóa. Trong thời gian tới, công ty tiếp tục thực hiện tốt công tác đền ơn đáp nghĩa, phối hợp với chính quyền địa phương hỗ trợ gia đình chính sách có hoàn cảnh khó khăn làm nhà ở, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống của gia đình chính sách, người có công.