Vài chiếc lá uống sương chiều thoáng run rẩy trong cái lạnh kín đáo, in bóng lên phiến rêu loang lổ dấu vết những cơn mưa ngút ngàn. Dáng ai ngược gió bước vội trong tiếng gọi hoàng hôn. Những ngày mặt trời đi vắng, lòng tôi như cánh đồng cuối vụ thông thốc gió, nhìn mùa đông trổ từng nhánh mưa xuống con phố gầy không tuổi. Có điều chi vừa đầy lên trong mắt, tựa hồ là nỗi nhớ có hình hài những đốm nắng mùa đông vỡ trên lưng áo ngoại. Bầy chim di trú vẽ ngang trời một vệt ký ức mong manh.

Tôi quay gót đi xa, quăng mình vào gió mưa ở đời, nhận ra trong tôi luôn có một thứ ánh nắng được thắp lên từ lòng ngoại, và âm thầm tỏa rạng vào chiêm bao dằng dặc viễn xứ. Tôi mang thứ ánh nắng ấy xua đi những cơn mưa hỗn độn trong lòng, tìm cho mình một con đường ẩn giữa mông lung. Ngoại giờ như ngọn gió bấc cuối mùa se sắt, đáy mắt mờ lẫn lớp mù sương nhập nhòa. Người giăng mùng, nằm vùi mình vào ký ức, chỉ nhận ra tôi bằng giọng nói thân quen. Cánh võng bên cửa sổ của ngoại đã lâu vắng tiếng kẽo kẹt, gió đông lay khẽ thầm nhớ một hơi ấm. Như cánh chim hải hồ mỏi cánh, những khi khăn gói quay về, tôi muốn choàng tay ôm ngoại thật lâu, xin thời gian đừng như sông trôi mãi. Để mùi nắng thơm thơm dầu gió còn bịn rịn trên từng nếp áo ngoại. Để bàn tay tôi còn được đặt trong bàn tay ngoại, và lòng tôi đọc được trong mắt ngoại những bể dâu. Mà bóng thời gian vẫn vun vút trôi đi, lẳng lặng và tàn nhẫn. Tôi ngửa mặt nhìn lên mái ngói, cố dốc nước mắt đổ ngược vào trong.

Những ngày đợi nắng, tôi chìm vào tiếng mưa ngoài hiên cứ tỉ tê ray rứt, gió khua lá rụng đầy máng xối như đang lùa vào trong tôi nỗi trống trải lạ lùng. Tôi nhớ cái vị thanh thanh của mật nắng quê nhà chảy ròng trên cánh lài trắng muốt. Vị nồng đậm như men rượu chưng cất cả mùa thu, ủ trong những chùm trái tím li ti của loài hoa ngũ sắc mọc ven đồi. Buổi nắng lên, mẹ sẽ ra khoảng sân quét hết đám lá xoài, lá mận vừa lìa cành giữa trận mưa dầm những ngày qua. Có phải mẹ đã quét cả những vệt mây mù nên vòm trời trong không vết gợn, như mảnh gương soi bao khuôn mặt người bình yên ngày nắng. Quét hết những hoang mang tuổi trẻ canh cánh trong tôi, khi tôi thấy lòng mình vẫn chông chênh đôi lúc. Nắng từ tốn tráng qua con dốc sau nhà một lớp vàng hanh, thanh mảnh. Cỏ mần trầu đắm mình trong những tà gió thơm cuối ngày. Giữa đỉnh trời ai phẩy một vệt trăng hoang liêu…

Ngồi giữa phố, tôi dọn lòng mình trước lúc vạt nắng đầu xuất hiện sau chuỗi ngày mưa lê thê. Để nắng sẽ sóng sánh trong cánh đồng của tâm hồn, có tiếng hát của những biền sông quê xứ ngân lên trong từng ý nghĩ. Rồi khi tôi về, đàn gà con vừa tắm nắng mùa đông sẽ lại ríu ran mổ nhẹ vào tay tôi đòi thóc, mớ củi ướt mẹ phơi mé hiên đã được hong khô bởi từng thớ nắng mỏng. Mẹ sẽ nhóm lửa bằng lá dương khô gom từ mùa trước, củi bén lửa xì xèo thắp lên buổi chiều mùa đông vẹn nguyên như thuở lòng chưa biết buồn. Và mẹ chi chút đặt từng hòn than đỏ vào chiếc nồi đất cũ, để ngoại sưởi ấm khi từng ngọn gió bấc đã thắt thẻo ngoài hiên.