Cơm lam

Cơm lam là đặc sản nổi tiếng của đồng bào các dân tộc thiểu số. Món ăn này được chế biến từ gạo nếp, cho vào ống tre và cách miệng ống khoảng 2 - 3 cm. Tiếp đó đổ nước (nước lần trong mát chảy từ  núi cao) rồi đậy nắp. Nắp làm từ lá chuối, sau đó nút lá vừa đủ chặt. Nướng ống cơm lam trên bếp lửa.

Cơm lam thơm ngon và chuẩn vị cần dựa trên nhiều yếu tố như chất lượng gạo, loại ống tre. Đối với ống tre thường chọn tre gai bởi loại tre này có lớp màng lụa bên trong, lúc bóc ra lớp màng sẽ dính lại trên cơm, ăn vào rất thơm. Đồng bào vùng cao thường ăn kèm cơm lam với thịt lợn chua hoặc chấm với lạc vừng vô cùng hấp dẫn.

Thịt lợn chua

Thịt lợn chua được chế biến từ thịt lợn đen thả rông, hoặc chăn nuôi bằng chuối, sắn, bỗng rượu… Người vùng cao chọn thịt ba chỉ thái miếng ướp với riềng, lá trầu không, lá cơm đỏ, sau đó dùng cơm nếp bóp đều vào thịt, cơm sẽ thấm muối giúp thịt bớt mặn và giúp quá trình lên men tốt hơn. Ngoài ra, gia vị cần phải có trước khi ủ thịt vào chum, đó là phải bóp cùng với rượu ngô men lá. Thịt sau khi được bóp đều gia vị, sẽ được xếp vào chum hoặc vại.

Công đoạn ủ thịt chua có thể mất 5 ngày đến nửa tháng hoặc lâu hơn tùy thuộc thời tiết và khẩu vị người ăn. Khi thịt đủ độ chua có thể mang ra thưởng thức. Món thịt chua ăn rất hợp khi ăn cùng xôi hoặc cơm nếp. Hiện nay thịt lợn muối chua được đóng hộp, có thể bảo quản được vài tháng.

Thịt trâu gác bếp

Không chỉ có thịt lợn đen, Tuyên Quang còn có cả thịt trâu gác bếp. Thịt trâu ướp gia vị với ớt, gừng, sả, tỏi,... được sấy trên than hoặc khói trên gác bếp. Khi sử dụng, chỉ cần vùi thịt trâu vào bếp than hồng hoặc nướng bằng lò vi sóng. Tiếp đó, đập dập, xé sợi vừa phải rồi cuốn cùng rau cải cay chấm mù tạt. 

Thịt trâu chứa nhiều chất dinh dưỡng và khoáng chất như phốt pho, can xi rất tốt cho hỗ trợ điều trị các bệnh như phong tê thấp, bớt đau lưng, tránh các tình trạng đau nhức xương khớp, nó cũng có tác dụng bổ thận và nhiều bệnh khác. Đây là nguồn dinh dưỡng rất cần thiết đối với cơ thể con người. Hiện nay sản phẩm được đóng trong gói hút chân không, an toàn vệ sinh thực phẩm.