Miệt mài một lối đi riêng

- Tôi hỏi Dương Xuân Quyền: “Anh được coi là một họa sỹ đương đại khá đặc biệt. Trẻ, độc lập, luôn tìm tòi một lối đi riêng cho mình. Anh không sợ rằng, cứ như thế mình sẽ cô đơn sao?”. Anh tự tin nói rằng: “Trong nghệ thuật điều đáng sợ không phải sự cô đơn mà là chính là đi theo lối mòn. Đi một mình không hẳn đã là cô đơn bởi người họa sỹ khi đã tìm được một khoảng trời riêng họ sẽ thỏa sức vùng vẫy, sáng tạo”. Và bao năm qua, họa sỹ trẻ Dương Xuân Quyền “vùng vẫy” theo lối đi riêng đặc biệt của mình.

Từ giấc mơ “Hoa dọc mùng”

Nếu tìm kiếm trên google “Họa sỹ Dương Xuân Quyền” sẽ có kết quả nhiều bài báo trong nước viết về anh. Một họa sỹ với con đường nghệ thuật đặc biệt với nhiều triển lãm cá nhân tạo được hiệu ứng trong làng hội họa.  

Những năm gần đây, anh tham gia hoạt động nghệ thuật khá sôi nổi với nhiều cuộc triển lãm đặc sắc. Anh là họa sỹ đầu tiên của tỉnh có 2 tác phẩm được trưng bày tại triển lãm Biennale mỹ thuật trẻ 2017 do Hội Mỹ thuật Việt Nam phối hợp tổ chức. Từ nhiều cuộc triển lãm nhóm, cá nhân được tổ chức tại Hà Nội như: “Sắc thu vùng cao”, “Yêu người cùng giới”… công chúng yêu hội họa cả nước biết đến Dương Xuân Quyền với phong cách sáng tác độc đáo. Tác phẩm của anh được lấy cảm hứng từ những loài cây dân giã như khoai mon, chuối, dọc mùng...

Qua lăng kính nghệ thuật, họa sỹ trẻ đã hình tượng hóa, lột tả sự vật một cách sáng tạo. Bằng chất liệu sơn dầu, gam màu ấm nóng quen thuộc, hình ảnh cây hoa dọc mùng được khắc họa một cách sinh động và đầy nghệ thuật. Anh vẽ theo mô típ hình tròn làm điểm nhấn, tổng thể tác phẩm tách bạch nhiều khối màu rõ rệt với độ đậm nhạt, sáng tối khác nhau. Cây dọc mùng được đặc tả theo nhiều kiểu, màu sắc lá, thân cây đều không đồng nhất.

Tác giả đã gửi gắm tình yêu với loài cây bé nhỏ này qua những nét vẽ tinh tế, trau chuốt gợi cho tác phẩm một sức sống mãnh liệt. Thân cây mập mạp, xum xuê; lá cây hình trái tim, sắc hoa trắng vươn cao mạnh mẽ. Dương Xuân Quyền chia sẻ: “Tôi có tình cảm đặc biệt với loài cây nhỏ bé này. Loài cây sống nơi bùn đất lấm lem nhưng vẫn vươn lên tốt tươi, nở hoa dâng tặng cho đời. Sắc hoa trắng của dọc mùng thể hiện sự tinh khiết, thanh sạch không nhuốm chút bụi trần”.

Họa sỹ Dương Xuân Quyền.

Tác phẩm của Dương Xuân Quyền tạo được ấn tượng với giới phê bình hội họa trong nước. Ông Huỳnh Văn Mười, Chủ tịch Hội Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh cho biết, họa sỹ trẻ Tuyên Quang đã mang đến triển lãm một màu sắc tươi mới và khác lạ.

Người xem nhận thấy, từ những loài cây bình dị qua nét vẽ của Dương Xuân Quyền được khắc họa sinh động. Anh luôn tâm niệm, nghệ thuật không phải là những điều cao siêu, xa vời. Nghệ thuật là những gì gần gũi, gắn bó với cuộc sống hàng ngày. Với phong cách độc đáo, giàu sức sáng tạo, anh đã và đang tạo cho mình lối đi riêng trên con đường nghệ thuật.  

… Đến “Con công” tỏa sáng

Là giảng viên trường Đại học Tân Trào, đồng thời là hội viên Hội Văn học - Nghệ thuật tỉnh, họa sỹ trẻ Dương Xuân Quyền, sinh năm 1987 dành được sự cảm mến của nhiều bạn bè và đồng nghiệp bởi sự cần cù, chịu khó để cho ra đời những tác phẩm nghệ thuật độc đáo. Yêu thích vẽ tranh từ nhỏ và quyết tâm theo đuổi niềm đam mê ấy, đến nay, anh đã có được vị trí nhất định trong làng hội họa.

Tranh của anh đa dạng về thể loại nhưng sở trường vẫn là chất liệu truyền thống sơn dầu, khắc gỗ và sử dụng những gam màu ấm nóng, những đường nét tinh tế để thổi vào tác phẩm một không gian nghệ thuật ấn tượng. Suốt hơn 10 năm qua, Dương Xuân Quyền lặng lẽ, bền bỉ với một đề tài đặc biệt. Đó là vẽ tranh về chủ đề đồng tính.

Năm 2017, tại Hà Nội, anh đã làm nên hiệu ứng đến giới hội họa trong nước với Triển lãm “Yêu người cùng giới”. Đây là một triển lãm cá nhân đầu tiên về đề tài đồng tính. Triển lãm nhận được rất nhiều quan tâm của người yêu hội họa, truyền thông trong nước.
Anh chia sẻ: “Trên thế giới, đồng tính đã được công nhận và được mọi người đón nhận. Nhưng ở Việt Nam, đây vẫn là vấn đề nhạy cảm. Nhiều người vẫn còn kỳ thị và cái nhìn “khắt khe” về người đồng tính. Vì thế mà tôi muốn đóng góp một tiếng nói nhỏ bé của mình qua những tác phẩm. Hy vọng mọi người sẽ hiểu và nhìn nhận sâu rộng hơn, cảm thông cho những người đồng tính. Chủ đề này đã được khai thác nhiều qua điện ảnh, văn học. Tuy nhiên trong hội họa còn là vấn đề mới mẻ. Tôi mong rằng, tác phẩm của tôi sẽ đem đến những cảm giác mới, hy vọng sẽ đọng lại nơi người xem sự cảm mến và trân trọng”.

Điều đặc biệt trong mỗi bức tranh vẽ tình yêu đồng tính, Dương Xuân Quyền khá sáng tạo khi sử dụng họa tiết lông công để thể hiện tác phẩm. Anh giải thích rằng, con công là biểu tưởng sự cao quý, may mắn tốt lành. Anh mong muốn tình yêu đồng giới có được sự bình yên, hạnh phúc như các cặp đôi dị tính. Bên cạnh đó, lông công mềm mại, nhẹ nhàng thể hiện một phần dịu dàng, nữ tính của người đàn ông trong tác phẩm. Anh mong rằng các cặp đôi sẽ hiểu nhau, đồng điệu sẻ chia và viên mãn, thăng hoa trong tình yêu đặc biệt này.

Đến với đề tài này, Dương Xuân Quyền đã gặp nhiều tin đồn thất thiệt về giới tính. Họa sỹ cho biết, anh không sợ mang tiếng vì đã xác định rồi, chắc chắn vẽ đề tài này có ảnh hưởng. Nhưng đã làm nghệ thuật phải hết mình, sống với nó, hy vọng sẽ để lại dấu ấn riêng nào đó. Anh vẽ về “Yêu người cùng giới” hoàn toàn từ những quan sát cá nhân và trải nghiệm của bản thân với những người bạn đến từ thế giới thứ ba. Anh đã được nghe tâm sự của nhiều cặp đồng tính để hiểu ra rằng, được sống với chính mình khó khăn biết nhường nào. 

Và thực sự con đường riêng của anh đã thực sự tỏa sáng khi các tác phẩm được công chúng đón nhận, giới hội họa đánh giá cao. Nhiều năm liền, tên tuổi của anh được xướng danh tại các cuộc triển lãm tầm cỡ Trung ương. Năm 2017, tác phẩm “Hoa dọc mùng 1, 2” của anh được trưng bày tại triển lãm Biennale mỹ thuật trẻ do Hội Mỹ thuật Việt Nam phối hợp tổ chức; năm 2019 tác phẩm “Không còn yêu” được Hội Mỹ thuật Việt Nam giới thiệu tham dự Giải thưởng của Ủy Ban toàn quốc Liên hiệp các Hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam; năm 2020, tác phẩm “Trễ hẹn 1, 2, 3” đoạt giải C tại Triển lãm Mỹ thuật Khu vực III (Tây Bắc - Việt Bắc) lần thứ 25. Mới đây, tác phẩm “Bên anh em kể chuyện những ngày xa nhau” đoạt giải C tại Triển lãm Mỹ thuật Khu vực III (Tây Bắc - Việt Bắc) lần thứ 26...

Con đường họa sỹ trẻ Dương Xuân Quyền đi dù đầy khó khăn, thử thách thế nhưng anh đã được sống trọn đam mê nghệ thuật. Anh tự tin nói rằng, anh sẽ còn đi mãi, theo đuổi mảng đề tài đến tận cùng vì lối đi này đặc biệt và đầy tính nhân văn.

Ghi chép: Giang Lam

Tin cùng chuyên mục