Minh họa: Duy Đức

Tháng Mười, gió thổi ràn rạt ngang qua đám xuyến chi, hoa cỏ may rung rinh, mênh mang một niềm diệu vợi. Những cơn gió tràn qua những cánh đồng mang theo mùi rơm rạ của mùa lúa mới vừa gặt xong. Dường như bao nhiêu cái sắc vàng của nắng đã kết tinh, dồn cả vào từng bông lúa, gọi đàn chim sẻ tìm về với mùa gặt, ríu rít nô đùa làm bạn với người nông dân. Ngoài đồng những cánh diều no gió bay vút lên trời cao. Tiếng sáo diều vi vu, gió hát bài ca đồng nội của tuổi thơ tinh khôi mang theo bao ước vọng của trẻ nhỏ những miền quê còn nghèo khó. 

Đi qua những ngày tháng Mười êm đềm, bình yên, đẹp đẽ, trong ta cảm thấy thêm bao hoài niệm về con người, về cuộc sống… Cảm thấy biết ơn, trân trọng những ngày tháng bình yên. Lòng không khỏi dâng lên một nỗi niềm xót xa, thương cảm khi vừa trải qua một mùa lũ đau thương và mất mát. Vẫn còn đầy ắp những ký ức buồn đau khi dòng nước lũ đỏ ngầu phù sa sầm sập cuốn phăng mọi thứ nơi nó đi qua. Ta như chết lặng khi những ngôi nhà làng mạc, bờ bãi, ruộng nương... tất cả chìm trong biển nước.

Thương người nông dân chắt chiu dành dụm cả cuộc đời bỗng chốc tay không. Thương những đêm không ngủ ngồi canh con nước, nghe tiếng bà con chòm xóm hò giúp nhau chạy lũ, tiếng những cơn mưa ngâu dai dẳng nối tiếp như dội vào lòng thêm những tiếng âu lo. Nhưng cũng từ mùa lũ ta học được tính kiên cường, nhẫn nại, vượt qua mọi chông gai, bão tố của cuộc đời. Và vững một niềm tin rằng sau mưa lũ, bầu trời sẽ lại sáng…

Tháng Mười về nghe lòng rưng rức nhớ, rưng rức thương. Thương một thời vất vả gian khó, thương năm tháng bình yên ngọt ngào như cọng cỏ quê nhà. Là hành trang không thể thiếu giúp ta vững chãi hơn trên con đường kiếm tìm hạnh phúc, mưu sinh. 

Tháng Mười cuối thu trả lại cho ta vòm trời xanh ngắt. Vạt nắng biêng biếc trước sân nhà. Hoa mướp cuối mùa le lói vàng trong làn nắng nhẹ. Ngước nhìn bầu trời trong vắt ngắm từng vạt mây như những dải yếm trôi về phía trời xa, phía đó những đàn chim di trú đang mải miết bay về Nam tránh rét. Như bao nhiêu người vẫn mải miết trôi theo những cuộc thiên di của đời mình, từ làng ra phố, từ đồng bằng ngược lên núi cao, nhưng hồn cốt quê hương từ lâu đã hòa trong máu thịt, trong tiếng nói, trong những câu chuyện người, chuyện đất mãi không quên.

Gió tháng Mười se se lạnh ta lại có dịp diện trên mình chiếc áo len mỏng, thấy mình đáng yêu hơn. Phố xá những ngày này cũng thêm phần tươi vui, rộn ràng, rực rỡ trong màu sắc sặc sỡ của những áo, váy thướt tha. Ta yêu cái thời khắc khiến lòng nao nao, cảm xúc. Lúc vô tư cười đùa, lúc nhớ thương bịn rịn, lúc lại giận hờn vu vơ.

Tháng Mười về, ngày ngắn hơn, đêm dài ra. Nghe như xa xa cơn gió bấc đầu mùa đã tràn về, dấu hiệu của mùa đông ngấp ngó bên thềm. Cuộc sống luôn vội vã trôi đi với những lo toan thường nhật. Đôi khi tự thầm hỏi, trong dòng đời hối hả ngược xuôi có bao người chợt nhớ về những mùa thu cũ? Có bao người chững lại, lắng lòng khi tháng Mười tới với những ký ức sâu lắng, ngọt ngào yêu thương?.