Tên xã, phường không chỉ đơn giản là để phân biệt địa phương này với địa phương khác, không chỉ dễ nhắc, dễ nhớ mà còn hàm chứa những dấu ấn văn hóa, lịch sử, tiềm năng của một vùng đất, vốn gắn bó với bao thế hệ đã đóng góp công sức, trí tuệ để xây dựng nên vùng đất đó. Bởi vậy, việc đặt tên cho mỗi vùng đất khi sắp xếp xã, phường cần có hồn, có chiều sâu về văn hóa, truyền thống lịch sử.

Không phải ngẫu nhiên Tổng Bí thư Tô Lâm trong buổi tiếp xúc cử tri Hà Nội vừa qua đã khen ngợi TP Hồ Chí Minh vì “đặt tên rất hay”. Bởi mỗi tên đất, tên làng gắn bó với biết bao thế hệ, toát lên hồn cốt của người và đất, hàm chứa cả những gì tinh túy nhất về lịch sử, truyền thống, văn hóa lâu đời.

Khi nhiều tỉnh lựa chọn đặt tên xã, phường mới bằng cách đánh số hoặc theo hướng Đông, Tây, Nam, Bắc đã gặp phải sự băn khoăn, trăn trở và sự góp ý tâm huyết của nhiều cán bộ, đảng viên, Nhân dân. Lắng nghe ý kiến góp ý của Nhân dân, các địa phương đã điều chỉnh phương án đặt tên xã, phường theo số thứ tự 1, 2, 3… bằng những cái tên quen thuộc với người dân, gắn với lịch sử, văn hóa của mỗi vùng đất, vì thế đã nhận được sự đồng thuận ủng hộ cao của Nhân dân.

Nghị quyết số 76/2025/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính năm 2025 định hướng đặt tên xã, phường mới theo hai cách là lấy tên của một trong các xã, phường trước sắp xếp và đặt tên cấp xã theo số thứ tự hoặc lấy tên cấp huyện cũ và thêm số thứ tự.

Tuy nhiên, Nghị quyết cũng lưu ý, tên của đơn vị hành chính cấp xã cần dễ đọc, dễ nhớ, ngắn gọn, phù hợp với các yếu tố truyền thống lịch sử, văn hóa của địa phương và được Nhân dân địa phương đồng tình ủng hộ. Việc vận dụng nghị quyết này là do mỗi địa phương song không nên chọn giải pháp an toàn một cách dễ dàng mà làm mất đi bản sắc văn hóa, những nét riêng có của mỗi vùng đất. Trong khi cuộc cách mạng tinh gọn bộ máy, sắp xếp đơn vị hành chính lần này là một cuộc cách mạng với tầm nhìn “trăm năm”, mỗi tên đất, tên làng không chỉ là tên gọi cho dễ nhớ, dễ nhắc mà còn là địa danh đi theo cuộc đời của mỗi con người, qua nhiều thế hệ để mỗi người được thấm nhuần những giá trị truyền thống, văn hóa ông cha để lại.